Bijzonder geslaagde vrijwilligersdag

  • Redactie
  • 20 jan 2020
  •   Reacties uitgeschakeld voor Bijzonder geslaagde vrijwilligersdag

Alle vrijwilligers die voor onze stichting actief zijn, waren zaterdag 18 januari uitgenodigd voor de vrijwilligersdag in kerkelijk centrum De Ark in Reeuwijk. En de opkomst was geweldig, ondanks dat nogal wat vrijwilligers vanuit het ‘verre’ Zuiden moesten komen waarvan een aantal uit Vlaanderen. Met de aanwezigheid van mevrouw Anneke Mulder, weduwe van Pim Mulder, werd de relatie naar de oorsprong van onze stichting gelegd. De arts Pim Mulder stond samen met Meüs van der Poel en Willem Struijs vanaf 1975 aan de basis van Op Gelijke Voet.

Doel van de vrijwilligersdag was de verschillende deelnemers van onze twee takken neurologie en orthopedie persoonlijk met elkaar kennis te laten maken en ervaringen te laten delen. Daarnaast gaf het inhoudelijke programma stof tot verdieping over het waarom en het hoe van onze hulpverlening. Na het welkom van dagvoorzitter en penningsmeester Wilko Brink en voorzitter Leendert Struijs verzorgde dr. Jan Bos een presentatie over het werk van de orthopedische groep. Bij de getoonde beelden van zeer ernstige afwijkingen aan de ledematen die in Congo en Rwanda worden behandeld, merkte Jan Bos veelzeggend op dat dit soort extremen in Nederland helemaal niet voorkomen. Bij ons worden afwijkingen zoals klompvoeten, O- en X-benen en niet-aangelegde ledematen vroegtijdig behandeld, in de arme Afrikaanse landen nemen ze door verwaarlozing extreme vormen aan. Waarmee het grote belang van de orthopedische equipes in Congo en Rwanda niet beter onderstreept kan worden. Overigens toonde Jan Bos zich een grote liefhebber van zijn vak door te spreken van “dankbare ingrepen” en ”mooie correcties”.

Cultuurverschillen
Aansluitend verzorgden Annemiek Jansen en Wilma van de Kerk een presentatie over het werk van de neurologische equipe. In 2015 is gestart met een opleidingstraject voor lokale (assistent)fysiotherapeuten bij de behandeling van de verwaarloosde groep kinderen die lijden aan het CP-syndroom. Bij kinderen met cerebrale parese (CP of IMC in het Frans) treedt voor of tijdens de geboorte hersenbeschadiging op met verstandelijke en neurologische beperkingen (zoals spasmen of juist verkrampingen) tot gevolg. Ouders hebben erg te lijden onder het volksgeloof dat een CP-kind behekst is. Bewustwording dat er sprake is van een medisch probleem dat om een adequate bejegening en behandeling vraagt, is de eerste horde die moet worden genomen. Lokale behandelaars pasten tot nu toe hun vaste (beperkte) repertoire toe – masseren en inzwachtelen – die het CP-kind niet stimuleren in wat het allemaal nog wel kan. Met behulp van de makkelijk leerbare Hambisela-methode wordt een adequate behandelwijze overgedragen.

Het cultuurverschil is voor de neuro-groep nog een groter obstakel dan voor de ortho-groep, bleek uit het relaas. Waar de orthopedisch chirurgen met een operatie een concreet en afgerond resultaat afleveren, moeten de neuro-therapeuten een cultuuromslag bewerkstelligen. Resultaat is daar een kwestie van langere adem. Toch is al een ontwikkeling ten goede in gang gezet. Onder de lokale behandelaars hebben zich twee enthousiaste groepen gevormd die de nieuwe aanpak omarmen en waarvan de deelnemers onderling via WhatsApp vragen en antwoorden uitwisselen.
Een algemene culturele hindernis, waar dus ook de orthopedie mee te maken heeft, is dat de Afrikaanse landen sterk hiërarchisch georganiseerd zijn en dat er voor initiatief van onderop weinig ruimte is. Daarnaast heerst er binnen de bestuurscultuur en onder de lokale uitvoerders en medewerkers een wat passieve houding ten aanzien van hulpverlening. Het gezamenlijk stellen van doelen en nakomen van afspraken loopt nogal eens spaak.

Dit doet zich ook voor bij de reorganisatie van het facilitair orthopedisch centrum “Willem Struijs” (CNAOB) dat door vrijwilliger Marc Vandewiele wordt begeleid. Er werken teveel mensen die te weinig produceren en soms niet vakbekwaam zijn. En stevig management ontbreekt om daar verandering in te brengen. Een lichtpunt is wel dat een door onze stichting opgeleide orthopedisch maatschoenmaker zijn vak verstaat en prima werk levert.

Commitment gevraagd
Uit alle gedeelde ervaringen tijdens de vrijwilligersdag kwam dus nog eens duidelijk naar voren dat de cultuurverschillen tussen Afrika en Europa aanzienlijk zijn. Dat aspect werd nadrukkelijk aan de orde gesteld in een verdiepende presentatie van gastspreker Luc Callaerts die werkt voor een Vlaamse koepelorganisatie. Callaerts schetste de voorwaarden waaraan ontwikkelingssamenwerking (Noord-Zuid) in deze tijd bij voorkeur moet voldoen. Naast het stellen van duidelijke doelen is het erg belangrijk om het eigenaarschap van je project te delen met het land waar het plaatsvindt. Zonder uitdrukkelijk commitment van de ontvanger van de hulp is ieder project uiteindelijk gedoemd te mislukken. Soms zul je de verantwoordelijke instanties of bestuurders dan voor het blok moeten zetten. Tegelijk zien we nu dat Afrikaanse landen mondiger worden ten opzichte van de westerse hulpverlening en zich minder gemakkelijk voorwaarden laten opdringen waaraan ze dan vaak toch niet kunnen voldoen. Dit is ook een extra reden voor bescheidenheid en relativering. Je moet Afrikaanse landen niet louter vanuit westerse ideeën willen veranderen.

Waardevolle input
De voordracht bevestigde het bestuur in de visie dat aansluiten bij de lokale wensen en behoeften in de vorm van een partnerschap noodzakelijk is. Aan het eind van een boeiende bijeenkomst gaven voorzitter Leendert Struijs, penningmeester Wilko Brink en bestuurslid Menno Coehoorn te kennen dat ze zeer zinnige suggesties hadden meegekregen. Veel waardevolle input voor het ontwikkelen van het strategisch 5-jarenplan.

Met een hapje en een drankje werd de dag besloten. De vrijwilligers uit de verschillende disciplines hebben meer inzicht in en respect voor elkaars professionele activiteiten gekregen. De moeilijkheden waar men tegen aanloopt maar ook de successen die worden geboekt konden worden gedeeld. Stichting Op Gelijke Voet heeft in haar vrijwilligers een heel stevig fundament.


Pijlkruidlaan 5
2811 CM Reeuwijk
E: info@sogv.net
IBAN: NL72INGB 0695 0105 14
KvK-nr: 41128548
RSIN: 8160.72.395